بریکس پی چیست؟
ماه گذشته کشورهای عضو بریکس ۱۶مین مجمع خود را با دستور کار افزایش اعضا و توسعه سیستم مالی جایگزین برگزار کردند. در بیانیه پایانی کشورهای عضو بر توسعه روابط بانکی و پرداخت بدهی‌ها با ارزهای محلی برای توسعه بستر بریکس پی تاکید شده است. اما بریکس پی چیست؟
بریکس پی یک سیستم پرداخت است که توسط کشورهای عضو پیمان بریکس (برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی) معرفی شده و هدف آن تسهیل ارتباطات مالی بین کشورهای عضو بریکس است. بریکس پی به کشورهای عوض این پیمان اجازه می‌دهد تا خارج از نظارت شبکه‌هایی مانند سوئیفت تراکنش‌های فرامرزی انجام دهند که آن‌ها در برابر تحریم‌های کشورهای اقتصادی بزرگ مصون می‌کند.
تاریخچه بریکس پی
بریکس پی اولین بار در سال ۲۰۱۸ میلادی به عنوان راهی برای تسهیل تبادلات تجاری بین کشورهای عضو بریکس معرفی شد. با این حال در سال ۲۰۲۲ اولین بار بود که بریکس پی به عنوان جایگزینی برای شبکه سوئیفت (شبکه بین‌المللی تبادل پیام‌های پرداخت) در نظر گرفته شد. کشورهای غربی و به طور ویژه آمریکا از دلار به عنوان ارز رایج تبادلات تجاری بین‌المللی و سوئیفت به عنوان بستر پرداخت‌های بین‌المللی برای تحریم کشورها استفاده می‌کند. عدم دسترسی کشورهای تحت تحریم به شبکه سوئیفت باعث میشود این کشورها نتوانند با کشورهای دیگر تبادلات مالی انجام دهند و قدرت اقتصادی آن‌ها را محدود می‌کند. گستردگی استفاده از این ابزار برای ایجاد محدودیت به خصوص طی سال‌های اخیر کشورهای خارج از اتحادیه اروپا و آمریکای شمالی را نگران کرده و باعث شده تا به فکر راهکاری جایگزین باشند تا در صورت وقوع چنین اتفاقی برای آن‌ها، اقتصاد کشورشان دچار نزول نشود.
روسیه به عنوان تنها کشور تحت تحریم عضو بریکس، قوی‌ترین پشتیبان بریکس پی است. برزیل دیگر پشتیبان بریکس پی است که قصد دارد از این طریق ساختاری جدید در تبادلات مالی بین‌المللی ایجاد کرده و از وابستگی خود به شبکه سوئیفت بکاهد. این کشور حتی پیشنهاد ارز جدید مشترکی بین کشورهای عوضی داده تا تبادلات اقتصادی را تسهیل کند.
آیا بریکس پی موفق میشود؟
بریکس برای ایجاد چنین شبکه بانکی جدیدی کاملا مناسب است. کشورهای عضو این پیمان انگیزه‌های زیادی برای ایجاد یک شبکه بانکی جایگزین دشته و بستر مناسب و زیرساخت‌های ضروری برای ایجاد چنین شبکه‌ای را دارند. شبکه میر روسیه، رابط پرداخت یکپارچه هند و وی‌پی و علی‌پی چین پایه‌هایی قوی برای ایجاد بریکس پی به شمار می‌روند.
بریکس پی قرار است از فناوری‌های وی‌پی و رابط پرداخت هند از جمله کیف پول‌های الکترونیک، پرداخت با QR Code و چارچوب پرداخت با بانک‌های محلی استفاده کند. به این ترتیب کشورها می‌‌توانند با ارز رایج خود تبادلات مالی را انجام داده و استفاده از دلار را کاهش دهند. همچنین پیشنهاد شده برای برسک پی از فناوری بلاکچین برای ایجاد شفافیت و بهره‌وری سیستم پرداخت استفاده شود. این موضوع می‌تواند به افزایش ارزش ارزهای دیجیتال کشورها مانند e-Yuan ,نیز کمک کند. استفاده از این فناوری‌های نوین بریکس پی را نسبت به سوئیفت که تنها از سیستم پیام‌رسانی استفاده می‌کند، در موقعیت بهتری قرار می‌دهد. کشورهای عضو بریکس ۳۵.۴ درصد اقتصاد دنیا را در اختیار دارند و فراگیری بریکس پی در کنار افزایش تعداد کشورهای عوض می‌تواند یک نظام مالی جدید در کنار سوئیفت ایجاد کند.
بریکس پی از چه زمانی شروع به کار می‌کند؟
در حال حاضر بریکس پی در مرحله مطالعه قرار دارد و روسیه اذعان داشته هنوز اقدامی برای پیاده‌سازی بریکس پی انجام نشده است. اما با این که بریکس پی هنوز یک ایده است، کشورهای غربی نسبت به آن موضع گرفته‌اند. بعد از نشست اخیر بریکس بانک تسویه حساب‌های بین‌المللی از پروژه ام‌بریج خارج شد. ام‌بریج پروژه‌ای است که قرار است تراکنش‌های بین‌المللی را از طریق ارزهای دیجیتالی ممکن کند.
واکنش‌ها نسبت به معرفی بریکس پی نشان می‌دهد کشورهای متکی به سوییفت و به طور ویژه آمریکا چشم‌انداز آن را ممکن می‌دانند. بریکس پی می‌تواند شروعی برای کاهش استفاده از دلار و سوئیفت برای تبادلات مالی باشد؛ کاهشی که در نهایت به کاهش نفوذ آمریکا منتهی میشود. با این حال توسعه و پیاده‌سازی بریکس پی هنوز دور از دسترس است و سال‌ها تا استفاده از آن فاصله داریم.
در حال حاضر ۸۰ درصد تبادلات مالی جهان با دلار انجام شده و شبکه سوئیفت هر سال ۱۵۰ تریلیون دلار تراکنش را انجام می‌دهد. بنابراین مسیر شکل‌گیری و اجرای بریکس بسیار سخت و ناهموار است و کشورهای بریکس نیز از این موضوع خبر دارند و نسبت به آن محتاطانه برخورد می‌کنند. با این حال زمانی که بریکس پی به واقعیت تبدیل شود، می‌تواند نظام مالی جهانی را به چالش بکشد و افق‌های جدیدی برای تبادلات بین‌المللی ترسیم کند.
در شبکههای اجتماعی به اشتراک بگذارید
